Nhãn và chữ (label & text) trong thành lập bản đồ

Mọi người luôn cho rằng các nhãn và chữ trên bản đồ là để đặt tên cho các đối tượng địa lý. Mặc dù điều này rất quan trọng nhưng chúng cũng có nhiều chức năng khác. Ví dụ: Nhãn dùng để xác nhận vị trí của các đối tượng địa lý, phản ánh đặc điểm và hình dạng hay chỉ ra mối quan hệ giữa chúng và biểu tượng hóa dữ liệu được liên kết với chúng. Chữ ở dạng khối hoặc mô tả ngắn, được sử dụng cho các yếu tố cần thiết của thiết kế bản đồ như tiêu đề, nguồn dữ liệu, phép chiếu và tỷ lệ hay giải thích nội dung hiển thị trên bản đồ. Do sự phổ biến của chúng (đặc biệt là trên các bản đồ tham chiếu) và xu hướng cạnh tranh để gây sự chú ý với các ký hiệu bản đồ khác. Nhãn và chữ cũng tạo ấn tượng thẩm mỹ mạnh mẽ đối với người xem bản đồ và cải thiện giao diện tổng thể của bản đồ. Mỗi bản đồ đều có sự khác nhau, nhưng nhãn và chữ giúp chúng ta hiểu sâu hơn về một địa điểm theo những cách mà các yếu tố đồ họa khác (như màu sắc) không làm được.

Nhiệm vụ 1) chọn phông chữ và kiểu phông chữ và 2) đặt (hoặc định vị) các kí tự và chữ trên bản đồ theo truyền thống là công việc quản trọng trong thành lập bản đồ. Việc lựa chọn phông và kiểu phông chữ, trong khi vị trí liên quan đến việc thiết lập mối quan hệ giữa nhãn và các đối tượng địa lý. Cả hai đều có ảnh hưởng lớn đến chức năng của một bản đồ nói chung. Với tính chất phức tạp và lặp đi lặp lại (ví dụ: di chuyển nhãn hoặc thay đổi phông chữ thường tạo ra hiệu ứng domino của những thay đổi chữ cần thiết khác), mặc dù có những cải tiến trong việc tự động hóa nhưng nhãn và chữ vẫn là một thành phần tốn nhiều thời gian nhất của việc thành lập bản đồ.

Những câu hỏi quan trọng cần được đặt ra trước khi trình bày bản đồ:

1) Các phân cấp đối tượng địa lý muốn gắn nhãn là gì? Hệ thống phân cấp liên quan đến việc xếp hạng các đối tượng địa lý trên bản đồ của bạn theo thứ tự tầm quan trọng của chúng. Ví dụ, trên một số bản đồ, các thành phố thủ đô có thể được coi là quan trọng hơn các thành phố cỡ trung bình. Do đó có thể quan trọng hơn các thành phố nhỏ. Các tiểu bang và quốc gia có thể cao hơn tất cả các loại thành phố trong Hệ thống phân cấp. Loại xếp hạng khái niệm này có thể giúp bạn bắt đầu tạo một hệ thống phân cấp trực quan của nhãn bản đồ và chữ.

2) Tại sao phải cần một hệ thống phân cấp trực quan của nhãn và chữ trên bản đồ? Hệ thống phân cấp trực quan là một khía cạnh thiết yếu của thiết kế bản đồ. Nó giúp người đọc bản đồ tổ chức thông tin đồ họa để có thể hiểu nhanh và dễ dàng hơn. Khi được áp dụng cho nhãn và chữ, hệ thống phân cấp trực quan cho phép mọi người thực hiện các tác vụ đọc bản đồ cơ bản như phân loại, nhóm, tìm kiếm và quét thông tin một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn.

Bản đồ hiển thị một hệ thống phân cấp nhãn trực quan

Bản đồ không hiển thị một hệ thống phân cấp nhãn trực quan

Tất cả các kiểu chữ ngang nhau, lớn hơn và in đậm hơn có xu hướng cải thiện nhãn và chữ trong hệ thống phân cấp trực quan. Viết hoa và các màu đậm như đen, đỏ hoặc tím có thể có tác dụng cũng tương tư. Kích thước điểm nhỏ hơn, khoảng cách chữ cái hay màu sắc tối có xu hướng giảm hạng nhãn. Việc tạo ra một hệ thống phân cấp trực quan tốt thường sẽ yêu cầu một số thử nghiệm, sửa đổi và sàng lọc.

3) Các quy ước nhãn cơ bản trên bản đồ nên biết là gì? Có rất nhiều quy ước ký hiệu trên bản đồ để đặt và tạo kiểu cho chữ trên bản đồ. Mặc dù vậy các quy ước đó không nên được coi là những quy tắc không thể bị phá vỡ. Một số quy ước phổ biến bao gồm:

Ưu tiên vị trí của các nhãn đối tượng địa lý điểm: 1) bên trên và bên phải, sau đó 2) bên dưới và bên phải, sau đó 3) bên trên và bên trái, sau đó 4) bên dưới và bên trái. Vị trí ngay bên trên, bên dưới hoặc sang hai bên không được ưu tiên.
Căn giữa và tăng khoảng cách giữa các chữ cái của các nhãn trong các đối tượng địa lý khu vực để củng cố kích thước / hình dạng của chúng.
Sử dụng chữ hoa để gắn nhãn các đối tượng địa lý của khu vực.
Phân loại các đặc điểm văn hóa và tự nhiên bằng cách sử dụng phông chữ sans serif và serif.
Nhãn nước có màu xanh dương và phông chữ nghiêng.
Phân biệt các danh mục được xếp hạng bằng ít nhất hai điểm khi kích thước nhãn nhỏ.
Không xoay ngược nhãn.
Nhãn không được nhỏ hơn khoảng 6-7 Point đối với bản đồ in / 9-10 Point đối với bản đồ hiển thị trên màn hình.
Nếu cần, hãy sử dụng một phông chữ serif và một phông chữ sans serif, nhưng không sử dụng nhiều hơn một phông chữ sans serif trên bản đồ.

4) Giao diện của bản đồ tổng thể muốn truyền tải là gì? Thiết lập ‘giao diện’ có liên quan rất nhiều đến việc biết đối tượng và mục đích của bản đồ. Thiết lập ‘giao diện’ cũng là điều cần thiết khi bản đồ có một chủ đề chính. Tất cả các phông chữ đều có “tính cách” có thể tạo ấn tượng chủ quan cho người đọc. Chọn phông chữ không gây sự chú ý quá mức nhưng đặc tính của chúng hỗ trợ mục đích và chủ đề chính của bản đồ. Ví dụ: các lựa chọn có thể giúp làm cho bản đồ có giao diện chính thức, không chính thức, cổ điển, hiện đại, v.v.

5) Môi trường hiển thị cho mục đích sử dụng cuối của bản đồ là gì? Môi trường hiển thị là một yếu tố rất lớn trong việc xác định xem các lựa chọn chữ của bạn có dễ đọc đối với người đọc bản đồ hay không. Điều này bao gồm việc xem xét bản đồ sẽ được tái tạo như thế nào? Cũng như các yếu tố khác như khoảng cách xem và điều kiện ánh sáng. Theo nguyên tắc chung, độ phân giải thô, phương pháp tái tạo chất lượng kém hoặc hao hụt, ánh sáng yếu và đọc khoảng cách xa đều có xu hướng yêu cầu phông chữ lớn hơn, mạnh hơn với nét dày hơn để dễ đọc.

6) Cần bao nhiêu nhãn và chữ để thiết lập bản đồ là đủ? Đây là một câu hỏi khó đưa ra đáp án chính xác. Nói chung, bổ sung đủ để hỗ trợ mục đích của bản đồ, cung cấp một số thông tin theo ngữ cảnh mà mà không làm lộn xộn bản đồ hoặc làm mất tập trung vào việc sử dụng bản đồ. Các bản đồ tham chiếu chung có xu hướng bao gồm nhiều loại nhãn dày đặc. Mặt khác, các bản đồ chuyên đề thường ít được dán nhãn hơn. Thay vào đó sử dụng các ký hiệu đồ họa và màu sắc và chữ giải thích để truyền đạt thông điệp chính của chúng. Chúng ta cũng cần xem xét “độ đồng đều” của chữ trên bản đồ. Các khu vực có mật độ nhãn cao và thấp khác nhau có thể làm cho bản đồ có vẻ không cân đối. Tóm lại, rất dễ dàng để thêm nhãn và chữ vào bản đồ nhưng xác định bao nhiêu là phù hợp thì rất khó.

7) Có cần thiết phải hiểu biết về nghệ thuật sắp xếp, trình bày và hiển thị câu chữ? Có. Biết một chút về phông chữ, biểu mẫu chữ và các bộ phận thành phần của chúng có thể giúp bạn đưa ra lựa chọn tốt nhất cho bản đồ của mình.

Kích thước điểm là chiều cao của một chữ cái viết hoa cộng với một số khoảng trắng ở trên và dưới. Đây là sự tồn tại từ thiết lập in kim loại, trong đó các ký tự trong một phông chữ phải vừa với dãy chữ có cùng kích thước để đảm bảo in đồng đều. Điều quan trọng cần lưu ý là các kiểu chữ khác nhau ở cùng một kích thước có thể có kích thước khác nhau (như Hình dưới). Không bao giờ được sử dụng riêng kích thước điểm để xác định tính dễ đọc.

Minh họa các kiểu chữ khác nhau ở cùng một kích thước có thể có kích thước khác nhau

X-height là chiều cao của một chữ cái thường trừ đi phần đi lên và xuống dưới của nó, được hiển thị bằng đường nét đứt màu xanh dương trong ví dụ trên. Thuộc tính này gần như quan trọng như kích thước điểm khi xem xét tính dễ đọc của chữ. Tất cả những điều khác đều bằng nhau, khi kích thước điểm nhỏ đi, các phông chữ có x- height lớn hơn có xu hướng lớn hơn so với những phông chữ có x- height nhỏ. Phông chữ có x- height lớn cũng có xu hướng có không gian bên trong lớn hơn trong các dạng chữ mà ít có khả năng bị thu gọn trên màn hình ở kích thước nhỏ.

Serifs là các dấu nhỏ xuất hiện trên các đầu cuối của một số dạng chữ cái. Phông chữ cho bản đồ dựa trên màn hình phải có kiểu chữ serifs mạnh, không bị vỡ chữ ở kích thước nhỏ. Trên thực tế, ở các kích thước nhỏ trên màn hình, sự lựa chọn tốt nhất thường là phông chữ sans serif. Tuy nhiên, khi serifs là một tùy chọn trên màn hình, serifs dạng khối hoặc vuông mạnh hơn thường là lựa chọn tốt nhất, giống như trên các phông chữ Georgia, Droid Serif hoặc Bitstream Vera Serif.

Ví dụ về Serifs

Sự đa dạng của 1 nhóm phông chữ: Nhóm phông chữ có nhiều kiểu thường là những lựa chọn tốt. Do có nhiều kiểu phông chữ thường xuyên được sử dụng trên bản đồ. Nếu một phông chữ có dạng chữ thường hoặc kiểu La Mã, cộng với kiểu in nghiêng và in đậm, bạn sẽ có thể bao quát các mục đích sử dụng phổ biến cho những kiểu chữ này mà không cần phải giới thiệu một nhóm phông chữ khác. Một số nhóm phông chữ, như Helvetica Neue, rất đa dạng và có thể bao gồm 10 kiểu trở lên.

Chi phí: Hầu hết các phông chữ tốt đều tốn tiền và cần phải có giấy phép để sử dụng. Kiểu chữ tốt rất đáng để trả tiền! Đừng mong đợi tìm thấy nhiều nhóm phông chữ miễn phí mà tuyệt vời trên nhiều kích cỡ, hoạt động tốt trong in ấn và trên màn hình, bao gồm một bộ glyph đầy đủ, hỗ trợ nhiều ngôn ngữ, chứa nhiều loại khác nhau và phù hợp để lập bản đồ. Điều đó nói rằng, có rất nhiều phông chữ miễn phí phong phú trên mạng thông qua Google Fonts .

Gợi ý một số loại phông chữ nên sử dụng

Dưới đây là một số phông chữ tốt nhất của chúng tôi. Một số trong đó tốt cho giao diện người dùng bản đồ web, một số tốt cho việc tạo nhãn bản đồ và một số có thể được sử dụng cho cả hai. Lưu ý các nhóm phông chữ hẹp, ngắn gọn có thể hữu ích cho việc ghi nhãn. Cũng lưu ý một số nhóm phông chữ có cả bản sao serif và sans serif, có thể hữu ích để có một cái nhìn thống nhất hoàn toàn (ví dụ: nhãn bản đồ và bản sao nội dung). Hầu hết có ít nhất bốn biến thể cơ bản (thường, đậm, nghiêng, nghiêng đậm), một số biến thể khác. Hầu hết đều miễn phí trên Google Fonts , nhưng một số có trên Typekit hoặc phải trả phí.

Sans serif

Open Sansvà Open Sans Condensed (Phông chữ Google)
Nguồn Sans Pro(Phông chữ Google)
PT Sansvà PT Sans hẹp (Phông chữ Google)
Myriad Pro và Myriad Web Pro(Paid, Typekit)
Ubuntuvà Ubuntu Condensed (Phông chữ Google)
Arial và Arial Narrow (Có trả tiền nhưng gần như chắc chắn đã có trên máy tính của bạn)
Proxima Novavà Proxima Nova Condensed (Paid, Typekit)
Oswald(Phông chữ Google)
Merriweather Sans(Phông chữ Google)
Fira Sans(Phông chữ Google)